Sepehr Joussefi

Lang leve het leven onder de zeespiegel

Speech voor UAF-alumni, Utrecht 10 april 2010

Sepehr Joussefi

In Nederland leven we met een paar illusies. We denken dat we alles meetbaar, maakbaar en beheersbaar kunnen maken. Het is niet te ontkennen dat wij door duinen, dijken en sluizen de natuur hebben kunnen indammen. Maar kunnen we dit succes op complexe maatschappelijke ontwikkelingen projecteren? Als er een scheur in de dijk ontstaat, stellen we de autoriteiten verantwoordelijk. Ze horen het te dichten. Maar wat als een scheur in de samenleving ontstaat. Als we bezeten door angst langs elkaar heen leven. Op wie kunnen we dan rekenen? Is er een 112 lijn voor maatschappelijke calamiteiten? De sociale cohesie is een kwetsbaar kunstwerk van zorgzame en betrokken burgers. Verbondenheid, respect, dialoog en verdraagzaamheid hebben een breed maatschappelijk draagvlak nodig en vooral niet de interventie van een bemoeizuchtige overheid. Maar de volgende illusie is dat we met elkaar dezelfde normen en waarden moeten delen als we in harmonie willen leven. Hoe kunnen we dezelfde normen en waarden delen en klonen van elkaar worden als we geen gedeelde geschiedenis, onderwijs en socialisatie hebben gehad?Probleem is dat de meerderheid die eigen leefwijze en overtuigingen vanzelfsprekend vindt, zorgeloos op de automatische piloot wil leven. Zo wordt de minderheid gedwongen om zichte beperken tot de enige polderse werkelijkheid en denkpatronen. De polderbewoner die door duinen begrensd is, ontkent dat er achter die duinen hoogteverschil bestaat. In dit monnikenland moet iedereen gelijke kappen hebben. Een hoofddoek is al gauw een afwijking waarvoor je belasting hoort te betalen. Volgens een uniculturele politicus kunnen we trots zijn op Nederland als iedereen op straat alleen Nederlands spreekt en in de optiek van de ander isde integratie voltooid als de Marokkaanse hangjongeren zich bij de autochtone hooligans aansluiten mocht het Nederlandse elftal tegen Marokko gaan spelen. Het empatische vermogen en de emotionele intelligentie zijn hier onvoldoende ontwikkeld. Nee, dit platte land is vooralsnog onvoldoende voorbereid en toegerust op de diversiteit. Gek genoeg kreeg ik problemen met mijn autochtone landgenoten toen ik juist het gevoel kreeg dat ik daadwerkelijk ingeburgerd was. Men vond me niet meer aardig en vriendelijk omdat ik in de communicatie niet meer indirect en beleefd was en qua opstelling niet meer bescheiden en ingetogen. Ik had een Hollandse metamorfose ondergaan. Ik werd assertief en kreeg een grote mond. Ik wilde niet meer dragen maar liever klagen. Als de trein vanwege herfstblaadjes op het spoor eventjes te laat kwam, vervloekte ik de hoogste baas van de NS en al die losse blaadjes. Ik nam de Calvinistische levensstijl en mentaliteit over. Ik opende een ouderwetse spaarrekening voor mijn weinige centjes. Het gevolg was een saai, sober en zuinig leven. Net als Joop den Uyl koos ik voor goedkoop kamperen in Frankrijk. Als ik iets verkeerd deed en niet de schuld wilde bekennen zei ik net als Balkenende dat ik het met de kennis van nu anders had gedaan. Van Wouter Bos leerde ik dat je altijd voor je vrouw en kinderen kon kiezen mocht je carrière in het slop beginnen te raken. Lubbers deed me geloven dat het nooit te laat is om voor vluchtelingen te kiezen. Kortom, ik veranderde in een spiegel waarin autochtonen zichzelf konden herkennen, maar gelukkiger was ik niet geworden. Op een gegeven moment wilde ik weten wat Nederlanders bezielt. Opeens droomde ik van Abraham Kuyper, de vader van de verzuiling, degene die een verscheurd land achter liet. Hij onthulde mij dat Nederlanders nog steeds heimwee hebben naar de verzuiling en naar hunnostalgische herinneringen aan een verdeeld volk. Toen je als protestant niet in een Katholieke geitenfokkerij mocht werken. De hokjesgeest zweeft nog over de polder. Nederlanders zijn groot gebracht met tegenstellingen en waardenconflicten. De komst van islamitische allochtonen was een ware zegen. De islamitische zuil werd snel uitgevonden. De maatschappij werd opnieuw opgedeeld op grond van verschillen. Hoe dan ook hou ik van deze polder. Ik geloof in deze polder. Mijn Iraanse wortels zijngehecht aan deze vruchtbare bodem. Marsman! Waarschuw me niet meer voor eenwaterramp. Dankzij de dijken en watermanagement-deskundigen als Willen Alexander hoefik nooit meer te vrezen. Hier, op deze natte venen, wil ik ooit tussen de grote rivieren in eeneeuwige vrede sterven. Maar voordat het zover is, lang leve het leven onder de zeespiegel.