Dinergesprek met voormalig premier Ruud Lubbers
Sepehr Joussefi
Uitgenodigd door Worldconnectors zit ik met een klein gezelschap vlakbij de Noordzee met een oud-premier van Nederland te eten. Sinds kort noemen zijn partijgenoten hem niet langer oud-premier maar een ‘oude olifant’ die losgeslagen is in de porseleinkast van de rechtse coalitie. Hoewel hij tijdens de ontmoeting, denkend aan politieke ontwikkelingen, af en toe afwezig en bezorgd overkwam, onthield hij zich van commentaar over het rumoerige CDA-congres en het gedoogakkoord met de PVV. Wel geeft de prominente ex-bestuurder aan dat hij geen prototype politicus is, omdat volgens hem de meeste politici proberen angst te zaaien en een vijand te creëren zodat ze vervolgens de indruk kunnen wekken dat alleen zij als de enige leider het volk tegen die vijand kunnen beschermen. Opvallende uitspraak voor de langstzittende premier die onlosmakelijk verbonden is met de Nederlandse politieke geschiedenis. Dat hij hiermee politici als Wilders bedoelde was voor niemand een geheim. Er valt even een pijnlijke stilte. Hij zegt dat hij een ander recept heeft voor een ideale politicus. ‘Een politicus moet vooral goed kunnen luisteren.’ Zijn recept klinkt bondig en eenvoudig maar in het afgelopen decennium is telkens gebleken dat juist de populistische leiders gevoelige antennes hebben voor de signalen vanuit het ‘gewone volk’. Zijn ze dan niet de beste koks van zijn recept en de vertolker van een groep Nederlanders die de interculturele samenleving eerder als een bedreiging ervaren dan verrijking? Zijn ze niet in de steek gelaten door de Haagse gevestigde partijen die in hun optiek selectief luisteren?
Wellicht kon het ‘gewone volk’ de vage en wollige formuleringen van de grootmeester van het Lubberiaanse taalgebruik niet volgen. Maar als het om ethische principes als het Handvest van de Aarde gaat, is hij glashelder. Hij pleit vurig voor een duurzame en vreedzame wereldgemeenschap gebaseerd op liefde voor de aarde, respect voor de medemens en economische rechtvaardigheid. Als hij aan het woord komt, praat hij met zoveel passie over het Handvest van de Aarde alsof hij een spirituele leider is die een nieuwe boodschap verkondigt. Als bewijs dat hij zich al lang bekommerd heeft om het lot van de moederaarde, vertelde hij dat hij in de jaren 60 als een jonge econoom getuige is geweest van de zware watervervuiling in Rotterdam. Deze vervuiling die door industrialisatie en economische groei veroorzaakt werd, heeft veel impact gehad op zijn bewustwording. Tevens werd hij hiermee voor het eerst gewaarschuwd over de consequenties van korte-termijn-denken.
Naast de aandacht voor duurzaamheid hecht hij veel waarde aan etnische en culturele verscheidenheid. Hij vertelde dat toen hij in 2005 met zijn werkzaamheden als Hoge Commissaris voor Vluchtelingen stopte en naar Nederland terugkwam hij een verscheurd land aantrof. Hij herkende Nederland en zijn woonplaats Rotterdam nier meer. Hij werd geconfronteerd met een heersende angst tussen bevolkingsgroepen. Toen hij anno 2010 zijn 5-mei toespraak van 2006 letterlijk herhaalde, gaf hij indirect toe dat hij onverminderd bezorgd is om de toekomst van dit land. Volgens hem is Nederland door angst verkrampt. Om die reden is dit land toe aan de derde bevrijding. Tijdens de eerste bevrijding van de nazi’s in 1945 en de tweede van 1989, toen de Berlijnse Muur viel, konden Nederlanders rekenen op de steun van geallieerden en bondgenoten. Voor de derde bevrijding van onze angsten moeten we zelf zorgen. Zijn boodschap is niet zozeer gericht op politici. Uiteindelijk hecht hij meer waarde aan de civil society en heeft hij veel meer vertrouwen in de Nederlandse samenleving dan de korte-termijn-denkende politici.
Toen we aan het zoete toetje toekwamen, vertelde de katholiek opgevoede Lubbers iets dat haaks op de heersende calvinistische cultuur staat. Hij promoot a joyful celebration of life.
http://www.uaf.nl/mijn_uaf/alumni/alumni2010/#connectors
Op 4 oktober 2010 zijn zes UAF-(ex-)studenten door Worldconnectors uitgenodigd voor een dinergesprek met voormalig premier Ruud Lubbers in de Hotelschool Den Haag.Worldconnectors zijn prominente Nederlanders, die naar een open, tolerant en optimistisch Nederland streven. Hun Nederland zet zich in voor een duurzame en harmonieuze mondiale gemeenschap.
Tijdens deze bijeenkomst was ook Karin van Oudenhoven-van der Zee, hoogleraar culturele diversiteit van de Groningse Universiteit aanwezig, die citeerde uit haar nieuwste boek “Grenzeloos Vertrouwen”. Dit boek ligt binnenkort in de boekhandels. Zie ook de weblog van mevr. Van der Zee.
Het doel van de ontmoeting was om samen met Lubbers en Oudenhoven op een inspirerende manier ideeën uit te wisselen over ‘identiteit en vertrouwen’ in een interculturele samenleving. Op een steen afstand daar vandaan was men serieus en vastbesloten bezig met het formeren van een rechtse coalitie.